ඒ ගැන අමුත්තක් හිතන්නට එපා චිත්රෙ. අපි තුන්දෙනා ම එක හඬක්; එක විශ්වාසයක්. දැන් ඔබත් අපට එකතු වුණා. ස්ථිර සාර වැඩ පිළිවෙළක් ගෙන යන්ට ලොකු පහසුවකැයි හිරණ්යයක කියා, මෙසේ ද කරුණු විග්රහයක යෙදුණේ ය.
අල්ප ස්වල්ප කෙනෙකුට මිත්රයෙකැයි කියන්ට බෑ. සැබෑ මිත්රයෙකු වෙන්නට කරුණු හතරක් ඕනෑ. එක්කෝ තමන්ගේ ලෙයින් ජනිත වූවෙක්. නැත්නම් පරම්පරාවෙන් පැවත එන්නෙක්. එහෙම නොවෙයි නම් විපතකින් තමාව රැකගත් අයෙක්, ඒ එකක්වත් නැති නම් අතරමඟ දී සබඳතා ඇති කර ගත් අයෙකු විය යුතුයි.
ඔන්න ඔය කාරණා ගැන හිතලා ඔයාටත් පුළුවන් තමන්ගේම ගෙදර කියා හිතාගෙන ඕනෑම කාලයක් මෙහෙ නිදහසේ ජීවත් වෙන්ට. ඒ කථා විලාශයෙන්ම අතිශයින් සතුටට පත් මුවා ආහාර පාන කා බී විල අසල තිබුණු ගස් සෙවණක වාඩි විය.
බියට පත්ව ආ මුවා ගැන තවදුරටත් කල්පනාවක වැටුණු මන්ථරක ඉදිබුවා මුවාගෙන් මෙසේ ඇසීය.
“ඒයි මිත්රයා, මේ කැලෑවේ මිනිස් පුළුටක්වත් නෑ. එහූ තියද්දී ඔබව බයට පත් කළේ කවු ද? වැද්දෙකුවත් නොඑන කැලයක් නේ මේ!”
“මෙන්න මේකයි යාළුවා කාරණේ. කාලිංග දේශයේ රජකම් කරන්නේ රුග්මාංග කියන රජා. එයා රට රාජ්යයන් පැහැර ගනිමින් අවුත් කඳවුරු බැඳ නැවතුණා චන්ද්රභාග කියන නදිය අසල. හෙට උදෑසන කර්පූර විල බලා ගමන් ඇරැඹිය යුතු යැයි රුග්මාංග රජු කී බවත් වැද්දන්ගෙන් අසන්නට ලැබුණා. ඒ නිසා මං නම් කියන්නේ සමහර විට ඔය රජයි එයාගේ හමුදාවයි මේ විල ළඟට එන්ට පුළුවන්. ඒ හන්දා අපේ ආරක්ෂාව වෙනුවෙන් කළ හැකි දෙයක් කළොත් තමා හොඳ!”
ඒ ඇසූ මන්ථරක ඉදිබුවා බියෙන් තැති ගනිමින් මෙසේ කීය.
“අඩ්ඩඩ්ඩා, එහෙම නම් මෙතන ටැග් ගැහි ගැහි ඉඳල හරියන්නේ නෑ. උන් ආවොත් අපි කපොතියි. දැන් ඉතින් වෙන විලක් හොයාගෙන යන එකයි තියෙන්නේ.”
ඒ ගැන අදහස් පළකල කපුටා සහ මුවා සිය මතය පළ කළේ හිරණ්යකගෙන් ද අසා මෙසේ ය.
“වෙන විලක් ලැබුණොත් ඒක මන්ථරකට හොඳයි. ගොඩබිමින් යන අපට නොවැ ප්රශ්නෙ? ඇයි ඒ ගැන මෙහෙමනේ කියල තියෙන්නේ.”
එක එක වර්ගයාට ඇති බලය විවිධයි. දියෙහි සිටින්නන්ට බල කඳවුර විල - වැව - ගඟ - මුහුද; ගිරි දුර්ග වල සිටින උදවියට දුර්ගයම බල කඳවුර. සිව්පාවුන්ට තමන් උපන් බිමමයි ආරක්සාව. රජුන්ගේ බලය තිබෙන්නේ ආරක්ෂක හමුදාව මත.
ඔව් ඔව් ලඝුපතනගේ උපදේශය ඉතා වැදගත්. ඒ ගැන මෙහෙමත් කල්පනා කරන්නට පිළිවන්.
බිරිද රූමත්. පියවුරු හංසයන් වගේ. මෙන්න බොලේ එකෙකු පැන්න ගමන් ඒවා මිරිකුවා. ඒක දුටුවා ඇගේ සැමියා වන වෙළෙන්දා. ඒ මනුස්සයා අනේ හරියට දුක් වුණා.
“මොනවා! මිරිකුවා නේද තදේට? මිනිහත් බලා සිටිද්දී?”
“කියන්න කියන්න වෙච්ච සිද්ධිය අපටත් අහගන්ට.” යැයි මිතුරෝ කතාව දැන ගැනීඹ සඳහා පෙරැත්ත කළ හ.
හිරණ්යක එම කථාව මෙසේ අනාවරණය කළේ ය.